Kush jemi ne

Kisha e Bashkuar Metodiste është një  kishë e shtrirë në mbarë botën, me mbi 12 milion anëtarë.

“Themelimi i  emrit Metodist”
Emri “metodist” në shekullin e 18-të në Angli ishte termi tallës dhe nënçmues për njerëzit që morën me shumë seriozitet besimin e tyre të krishterë dhe u dalluan nga një mënyrë e disiplinuar e jetës. Devotshmëria e saj kishte “metodë“.
Fillimisht, emri “Metodist” iu dha një grupi studentësh të teologjisë në Universitetin e Oksfordit, të cilët u përpoqën me zell për të jetuar një jetë rigoroze të përshtatur sipas idealeve të krishterë. John Wesley ishte një nga ata studentë.

“Krijimi i Lëvizjes Metodiste”
Metodizmi nuk lind nga një mosmarrëveshje kishtare. Ai i detyrohet origjinës së tij për bindjen se krishterimi nuk është kryesisht një përmbledhje e besimeve të sakta, por një jetë e re. Çdo person, pavarësisht nga personaliteti, origjina kombëtare ose rrethanat personale, mund të fillojë këtë jetë të re nëpërmjet hirit të Jezu Krishtit.
Në shekullin e tetëmbëdhjetë, shumë njerëz u larguan nga kishat e krishtera, sepse ata ishin lodhur nga mosmarrëveshja e pafund dhe shpesh dogmatike mbi besimet. Iluminizmi, me theks të veçantë në lirinë, por mbi të gjitha me besimin e tij optimist në aftësitë morale dhe shpirtërore të njeriut, ofroi një alternativë më atraktive. Në Angli, ku ky zhvillim ishte më i avancuar se në pjesë të tjera të Evropës, kjo sfidë ishte veçanërisht e madhe.
Brenda Kishës së Anglisë u shfaq një lëvizje ripërtëritjeje që nuk ishte aq shumë për një reformim të kishës, por një ripërtëritje të jetës dhe strukturave shoqërore të një popullate të varfër. Njerëzit në lëvizje, të cilët u quajtën “metodistë“, donin të jetonin sipas parimeve të ungjillit dhe veçanërisht u kujdesën për çështjen shoqërore.
“John Wesley dhe lëvizja metodiste”
John Wesley (* 1703 në Angli) së bashku me vëllain e tij Charles konsiderohen si themeluesit e lëvizjes metodiste. John Wesley predikoi për popullatën e dobët shoqërore të klasës punëtore, të cilëve kisha nuk kishte thënë, dhe bëri fushatë për eliminimin e sëmundjeve shoqërore. Kur Wesley vdiq, kishte tashmë 135,000 metodistë. Sot, kishat metodiste në botë përfshijnë 80 milionë njerëz.
John Wesley ishte një klerik i Kishës së Anglisë, i cili kryente një punë misionare shumë efektive në Angli, Irlandë, Skoci dhe Uells në kohën e Maria Terezës dhe Jozef II në Austri. Për shkak të Iluminizmit dhe fillimit të Revolucionit Industrial, Mbretëria e Britanisë së Madhe ishte në një gjendje ndryshimi fetar dhe shoqëror. Varfëria në rritje, së bashku me papunësinë e lartë në qytete, shfrytëzimi i popullsisë në klasë të punës dhe fëmijëve dhe pasojat e tmerrshme të abuzimit të alkoolit në veçanti, ishin shenjat dalluese të periudhës. John Wesley u kthye në popullatën e dobët shoqërore të klasës punëtore, e cila nuk kishte asgjë për t’i thënë kishës. Ai predikoi në rrugë dhe sheshe dhe në fushë të hapur.
Tema qendrore e shpalljes së tij ishte thirrja për një jetë të shenjtë në dashuri dhe në shërbim të qenieve njerëzore. Lufta e vazhdueshme e Wesley-it për të çrrënjosur sëmundjet shoqërore ka mbetur dominuese në metodizëm edhe sot. Për shembull, Wesley ka qenë i dobishëm për ta bërë Anglinë vendin e parë që të ndalojë tregtinë e skllevërve në rezolutën parlamentare.
Në të gjithë vendin, komunitetet metodiste formuan asambletë e tyre, por mbetën pjesë e Kishës së Anglisë. Shërbesa e së dielës dhe sakramentet duhet të vazhdojnë të mbahen në kisha. Të krishterët metodistë, ndër të tjera, kanë filluar Shkollat e së Dielës për Fëmijët, kanë krijuar mundësi edukimi për të rriturit, kanë filluar organizatat e ndihmës së punëtorëve dhe kanë qenë të dobishëm në themelimin e sindikatave në Angli. Metodizmi filloi si një lëvizje rinovimi mes njerëzve të zakonshëm. Dhe ai ishte një laik. Predikuesit laikë folën gjuhën e njerëzve të thjeshtë, jo gjuhën fisnike të klasës së mesme ose fisnike. John Wesley gjithashtu lejoi gratë të flisnin publikisht në tubimet metodiste.

“Lëvizja bëhet një kishë”
John Wesley nuk donte të krijonte një kishë të re, por dëshironte t’u shërbente njerëzve që nuk ishin arritur nga kisha. Vendimi për formimin e kishës së vet ishte vendimtare në Amerikë pas përfundimit të Luftës Revolucionare.
Lëvizja e rinovimit metodist u soll nga emigrantët në kolonitë angleze të Amerikës së Veriut. Në 1783, pavarësia e 13 kolonive anglo-amerikane erdhi nga Anglia. Si rezultat, Kisha e Anglisë humbi të drejtat e saj në kolonitë e mëparshme dhe I thirri të gjithë klerikët përsëri në Angli.
John Wesley vuri në dukje situatën e trishtuar në këtë tokë të jashtme kishtare, ku kujdesi pastorial ishte shkatërruar gjatë Luftërave të Çlirimit. Që nga Kisha e Anglisë, e cilia ishte e lidhur me kurorën angleze, nuk ishte në gjendje të siguronte mbështetje shpirtërore për njerëzit e Amerikës së Veriut përballë situatës së re, por Wesley vendosi të vepronte. Ai vajosi dy burra për shërbim dhe caktoi një tjetër superintendent të Anglisë për Amerikën. Kështu që lëvizja metodiste në Konfederatën e Amerikës Veriore në 1784 u organizua në Baltimore si një kishë e pavarur.
Kisha më vonë u quajt Kisha metodiste episkopale. Ajo mban emrin “Kisha Metodiste e Bashkuar”, në botën gjermanofolëse “Kisha metodiste ungjillore”.
Më vonë në shekullin e 19, në SHBA dhe Britaninë e Madhe shumë kisha të tjera metodiste lindën nëpër botë, disa prej të tyre ishin të pavarura, por pjesërisht kishte edhe kisha te mbetura në kontakt të ngushtë me kishat nënë në Britaninë e Madhe dhe SHBA.
Kishat metodiste mund të gjenden sot pothuajse në çdo vend të botës. Të gjitha kishat metodiste punojnë së bashku në Këshillin Botëror të kishave metodiste. Ato janë pjesë e një “kishe të shenjtë e të krishterë” që ata rrëfejnë dhe tek Kredoja Apostolike. Për shkak se ata besojnë se Zoti, Jezu Krishti, i thërret të gjithë besimtarët për njëshmërinë, ata përpiqen për unitet në besim, dëshmi dhe shërbesë. Prandaj të gjithë mund të marrin pjesë në jetën e tyre kishtare, pa marrë parasysh ngjyrën e lëkurës, origjinën kombëtare dhe pozicionin ekonomik.

“Detyra e Kishёs”
Kёrkesa e John Wesley ishte, ta fusёsh njeriun nё njё besim tё vazhdueshem nё marredhenie me Jezu Krishtin. Ai e quante nё gjuhen e tij, tё pёrhapёsh shёrim nga shkrimet e shenjta nё vend. “Tё Krishterat dhe tё Krishterёt nё traditёn metodiste nuk e shohin vec si njё detyrё pёr tё shpёrndare mё tej ungjillin dhe pёr ti bёrё njerzit, dishepuj tё Jezus Krishtit.

“Kisha e Bashkuar Metodiste në Shqipëri”

Në 1889 filloi një mision aktiv në Shqipëri. Përveç predikimit të Ungjillit dhe ndihmës praktike të përditshme, fokusi dhe puna primare ishte ajo e sigurimit të arsimit bazë për popullatën. Pastaj, puna metodiste ishte jo aktive për disa dekada deri në 1992, kur të krishterët nga Gjermania filluan të përfshiheshin duke ndihmuar Shqipërinë. Në vitin 1998, Kisha e Bashkuar Metodiste në Shqipëri u krijua kur burrat dhe gratë e para u pranuan si anëtarë të kishës. Në vitet në vijim u zgjerua puna: u krijuan projekte arsimore, mjekësore, bujqësore dhe pyjore.
Që atëherë situata ka ndryshuar. Shumë njerëz kanë braktisur fshatrat malore dhe janë larguar bashkë me familjet e tyre në zonat urbane, në mënyrë që të gjejnë një punë ose kushte më të mira jetese. UMC është përhapur në pjesë të ndryshme të vendit. Tre kisha premtuese dhe në rritje janë themeluar në Tiranë (2008), Pogradec (2008), Elbasan (2014) dhe Durrës (2017).
UMC vazhdon të punojë për njerëzit në Shqipëri dhe zhvillimin e një shoqërie të lirë dhe demokratike. Në vende të ndryshme janë iniciuar projekte të gjenerimit të të ardhurave (kultivimi i pemëve frutore, projekti i qepjes për gratë). Projektet e tjera fokusohen tek njerëzit me aftësi të kufizuara dhe integrimin e tyre në shoqëri. Ekziston një përkushtim i fortë i laikëve, ndërsa kishat përpiqen të kombinojnë ndarjen e Ungjillit dhe adresimin e sfidave të shoqërisë së sotme si në mënyrë të përshtatshme dhe efektive. Zhvillimi i lidershipit, rritja shpirtërore dhe zbulimi i aspektit social të besimit janë disa nga prioritetet e punës aktuale në Shqipëri.